Daling nieuwe instroom studenten in Limburg

De totale instroom van nieuwe studenten in het mbo, hbo en wo in Limburg is in het studiejaar 2023/'24 afgenomen.

Ook de instroom in zorg- en welzijnsopleidingen daalt. Een belangrijke oorzaak voor deze daling is de toenemende ontgroening waarmee de regio kampt. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS uit het onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn over opleidingen in zorg en welzijn.

*Onderstaande cijfers hebben betrekking tot Limburg, mits anders vermeld.

Nieuwe instroom studenten
Het totaal aantal studenten dat instroomde op een mbo of hbo-opleiding is gedaald in de periode 2010/'11 tot en met 2023/'24. In deze periode is de instroom op het mbo met 30% gedaald, op het hbo was de daling 10%. Ook het aantal studenten dat koos voor een opleiding in zorg en welzijn daalt. In het studiejaar 2010/’11 stroomden 4.890 studenten in op een mbo-opleiding in zorg en welzijn. In 2023/'24 stroomden 4.170 studenten in. Op het hbo was dit 2.900 en 2.610 respectievelijk.

Hoewel het totaal aantal studenten dat instroomde op een opleiding op het wo daalde in de afgelopen twee jaar, steeg de instroom van wo-studenten die een opleiding in zorg en welzijn volgden in de afgelopen jaren. In het studiejaar 2017/'18 stroomden 1.450 studenten in. In het studiejaar 2023/'24 is dit aantal met 37% gestegen naar 1.990 studenten.

Instroom verzorgende en verpleegkunde
Volgens het prognosemodel Zorg en Welzijn wordt binnen de functiegroepen verzorgenden en verpleegkundigen de hoogste arbeidsmarkttekorten voorzien door de toenemende zorgvraag. De verwachting is dat Limburg in 2033 2.300 verzorgden niveau 3 en 1.400 verpleegkundigen niveau 4 tekort komt. De instroom van studenten die kozen voor de mbo-opleiding verzorgende ig daalde in de afgelopen vier jaar. In het studiejaar 2019/'20 was het aantal instromers voor deze opleiding 710 studenten, waarna het geleidelijk is afgenomen tot 430 studenten in 2023/'24. De instroom in de opleiding mbo-verpleegkundige vertoont enige fluctuatie in de afgelopen vier jaar. In 2019/'20 waren er 780 studenten, gevolgd door een piek van 840 studenten in 2021/'22, waarna er een daling plaatsvond tot 610 studenten in 2023/'24. De hbo-opleiding tot verpleegkundige vertoont eenzelfde trend. In studiejaar 2021/'22 telde deze opleiding 560 studenten. Dit aantal is gedaald naar 430 studenten in 2023/'24.

Sterke toename instroom mbo sociaal werk
De instroom in de opleiding mbo sociaal werk laat een opvallende stijging zien over de afgelopen vijf jaar. In 2018/'19 waren er 40 instromers die deze opleiding volgden, wat geleidelijk is toegenomen tot 260 instromers in 2023/'24. Dit is een stijging van maar liefst 550%.

Ontgroening belangrijke oorzaak
Onderstaand figuur weergeeft de groene en grijze druk in Limburg. De groene druk in een regio wordt berekend door het aantal inwoners van 0 tot 20 jaar te delen door het aantal inwoners van 20 tot 65 jaar. De grijze druk in een regio wordt berekend door het aantal inwoners vanaf 65 jaar te delen door het aantal inwoners van 20-65 jaar. Tussen 2010 en 2024 neemt de groende druk gestaag af, van 34,7% naar 31,3%. Tegelijkertijd toont de grijze druk  een consistente stijging van 29,5% naar 44,6% gedurende dezelfde periode. Het kruispunt van deze trends rond 2013/2014 geeft aan dat de grijze druk de groene druk heeft overschreden.

Transformatie van werk in de zorg is belangrijker dan ooit

De transformatie van werk vraagt om een arbeidsmarkt waar waardevol werk op waarde wordt geschat en gewaardeerd, zowel door werkgevers als door de maatschappij. Om dit te realiseren is er structurele inspanning (en geld) nodig. RegioPlus ervaart de laatste cijfers van het CBS als een belangrijk alarmsignaal en het voornemen van de nieuwe regering voor een langstudeerboete helpt dan zeker niet. 

Lees meer