‘Iedereen is nodig, samen maken we de arbeidsmarkt klaar voor de toekomst’
| Nieuws | Transformatie
| Nieuws | Transformatie
Zorg aan Zet en VWS verbinden en ondersteunen Limburgse regio bij noodzakelijke transitie.
Om de arbeidsmarkt van zorg en welzijn weer in balans te krijgen, staat Limburg één ding te doen: samenwerken. Zorg aan Zet en het Regioteam Arbeidsmarkt van het ministerie van VWS bundelen de krachten als aanjager van deze samenwerking. “Wij verbinden en ondersteunen, maar de regio is aan zet.”
De prognose laat er geen misverstand over bestaan. Ook in Limburg staat de sector zorg en welzijn voor een enorme opgave. De regio vergrijst en ontgroent: als we niets doen, komen we in 2033 maar liefst 13.800 professionals tekort om alle patiënten en cliënten te kunnen helpen.
De vooruitzichten zijn zorgelijk maar nog geen reden voor paniek, stellen directeur-bestuurder Vivian Haine van de regionale werkgeversorganisatie Zorg aan Zet en regioadviseur Arbeidsmarkt Marcel Haverkamp van het ministerie van VWS. De Limburgse sector is namelijk in beweging, er hangt verandering in de lucht. “Zorg- en welzijnsorganisaties realiseren zich dat zij de schaarste aan personeel niet in hun eentje kunnen oplossen. Zij hebben elkaar nodig en zoeken elkaar ook steeds meer op. Het urgentiebesef groeit. Alleen samen kunnen we de arbeidsmarkt toekomstbestendig maken.”
Zorg aan Zet en VWS trekken in Limburg samen op om de noodzakelijke transitie in gang te zetten en te faciliteren. Zij brengen zorg- en welzijnsorganisaties bij elkaar, ondersteunen de regio met data en denken mee over duurzame oplossingen. Hoewel de druk toeneemt, raadt Vivian Haine bestuurders en HR-professionals aan om vooral onderbouwde beslissingen te nemen, en als onderlegger een gedegen analyse te maken. Het regioteam Limburg van VWS ondersteunt de regio hierbij met harde arbeidsmarktdata. Gedetailleerde gegevens over de Limburgse arbeidsmarkt die het regiobeeld verdiepen en zorg- en welzijnsinstellingen de weg wijzen naar op maat gesneden plannen en interventies. Datagedreven werken, heet dat.
“Natuurlijk moeten we ons blijven inspannen om nieuwe arbeidskrachten te werven. Denk aan herintreders, zij-instromers en statushouders. Maar met extra mensen gaan we het personeelstekort niet oplossen, om de simpele reden dat die mensen er niet genoeg zijn. Limburg ontgroent en vergrijst: terwijl de zorgvraag stijgt, neemt de instroom van zorg- en welzijnsmedewerkers de komende jaren alleen maar af”, zo vat Vivian het beeld samen.
Vanuit het landelijke programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg & Welzijn (TAZ) denkt regioadviseur Marcel Haverkamp met Limburg mee over passende en innovatieve oplossingen die het evenwicht op de arbeidsmarkt kunnen herstellen. “Kijkend naar de data zullen de inspanningen zich vooral moeten richten op het behoud van personeel. Dat betekent bijvoorbeeld investeren in een goed werkklimaat en in kansen om te leren en ontwikkelen. Door mensen de ruimte te bieden om te groeien, blijven zij duurzaam inzetbaar voor de sector.”
Daarnaast is het belangrijk dat we openstaan voor innovatieve werkvormen en technologische innovaties die arbeid besparen”, aldus de regioadviseur die in zijn werk het arbeidsmarktbeleid in Den Haag met de praktijk in Limburg verbindt. Een mooi voorbeeld van zo’n vernieuwing is de Academie voor Patiënt en Mantelzorger van het Maastricht UMC. Door patiënten en mantelzorgers te scholen in zorgtaken, kunnen zij zichzelf beter redden en vermindert de druk op de (thuis)zorg, zo is de gedachte.
Het is aan de regio zelf om de krachten te bundelen en de transformatie tot een succes te maken. Zorg aan Zet biedt hierbij de helpende hand, door partijen samen te brengen en kennis te vertalen naar plannen en initiatieven die de sector verder helpen. Als voorbeeld noemt Vivan ‘De Zorg Leert Samen’, een nieuw, digitaal platform waar zorg- en welzijnsinstellingen samenkomen om met en van elkaar te leren. Door het delen van online modules, video’s en cursussen voorkomen zij dubbel werk en krijgen medewerkers een beeld van hoe het er in andere organisaties aan toegaat. “Richting de toekomst willen we dit platform graag verbreden. Ook mantelzorgers zouden we bijvoorbeeld prima op deze manier kunnen scholen.”
De energie in de regio is voelbaar, het is nu zaak om door te pakken, zegt de directeur-bestuurder van Zorg aan Zet. Op een aantal plaatsen gebeurt dat al. Bijvoorbeeld in Zuid-Limburg waar zorg- en welzijnsorganisaties in een coalitie met Zorg aan Zet en de regioadviseur van VWS werken aan een transformatieplan voor de arbeidsmarkt. “De ondersteuning vanuit het ministerie geeft de regio wind onder de vleugels”, zegt Vivian. “Marcel jaagt aan, slaat bruggen met Den Haag en denkt proactief mee om ons plan te verrijken.”
Daarbij geven de arbeidsmarktdata van VWS de sector beter zicht op de gemeenschappelijke uitdagingen. “Heel belangrijk, zegt regioadviseur Marcel, “want zo kan de regio zelf tot goede, planmatige keuzes komen. Via ditzelfde datadashboard kunnen HR-afdelingen vervolgens weer monitoren of hun interventies ook daadwerkelijk het gewenste effect hebben.”
Zoals gezegd: de cijfers liegen niet. Om met minder zorgmedewerkers het toenemende aantal patiënten en cliënten in Limburg goed te kunnen blijven helpen, is samenwerken een must. Vivian: “Daarom willen we ervoor zorgen dat iedereen zich gehoord, gewaardeerd en aangesproken voelt. Bestuurders. Zorg- en welzijnsprofessionals. Vrijwilligers en mantelzorgers. Maar ook onderwijsinstellingen in Limburg brengen we bij elkaar. In de samenwerking met zorg en welzijn liggen grote mogelijkheden. Door mensen bijvoorbeeld via deelcertificaten te bekwamen, zijn ze sneller inzetbaar op de arbeidsmarkt.”
Verder legt Zorg aan Zet verbindingen tussen de ziekenhuizen in Limburg. In medische vakgebieden waar de schaarste aan personeel het grootst is, bekijken zij nu samen hoe ze zaken slimmer kunnen organiseren. “Om maar aan te geven dat iedereen nodig is om deze transitie te laten slagen. Alleen ga je misschien sneller, maar samen kom je verder.”
