‘We worden meer en meer een klankbord’
Zorg aan Zet transformeert, Raad van Toezicht verandert mee.
Om in Limburg de katalysator te kunnen zijn in de transitie van de sector zorg en welzijn verlegt Zorg aan Zet zelf ook de koers. Onze Raad van Toezicht transformeert mee. “Naast toezichthouder worden we meer en meer een klankbord. Vanuit een breed, maatschappelijk perspectief denken we kritisch mee over de arbeidsmarktopgaven van vandaag en morgen”, zegt bestuursvoorzitter Luc van den Akker (63) van het Laurentius Ziekenhuis Roermond, sinds augustus voorzitter van de Raad van Toezicht van Zorg aan Zet.
“Het is twee voor twaalf”, zo luidt zijn antwoord op de vraag hoeveel haast er is geboden bij de transitie van de arbeidsmarkt van zorg en welzijn. “De opgaven in Limburg zijn vele malen groter dan in de rest van het land. Mensen zijn zieker en hebben meer zorg nodig. Dat komt omdat gezondheidsklachten in Limburg vaker gepaard gaan met allerlei sociaal-maatschappelijke problemen, zoals armoede, eenzaamheid, verslaving en laaggeletterdheid. Factoren die elkaar beïnvloeden en versterken. Tegelijkertijd hebben we te maken met vergrijzing en ontgroening en worden we in onze werkgelegenheidsopgave beperkt door landsgrenzen. Door onze geïsoleerde ligging is het extra lastig om arbeidskrachten te werven.”
Om de zorg in Limburg toegankelijk en betaalbaar te houden, moeten we dus aan andere knoppen draaien, stelt Luc van den Akker. “Werkgelegenheid speelt een cruciale rol in de transformatie. Als er geen nieuwe zorgprofessionals zijn is het zaak om bestaande medewerkers aan de sector te binden, professionals anders op te leiden en op een andere manier te gaan werken door sociale innovaties te stimuleren. Oplossingen waar Zorg aan Zet als aanjager en verbinder graag samen met zijn partners in zorg, welzijn en onderwijs aan wil werken.”
"Zorg aan Zet claimt steeds nadrukkelijker haar rol in de veranderopgave. In regionale netwerken ontwikkelen we ons tot een belangrijke partner. Een katalysator in het oplossen van belangrijke werkgelegenheidsvraagstukken. Als gids denken we kritisch mee en maken we zorg- en welzijnsorganisaties wegwijs in de transitie."
De geboren Maastrichtenaar voelt zich verbonden met deze opdracht. Hij kent het Limburgse zorglandschap. Na zijn opleiding chirurgie in Maastricht en Venlo werkte hij bijna twintig jaar als vaatchirurg in Sittard. Daarnaast heeft hij ruim vijftien jaar ervaring in diverse bestuurlijke functies in der zorg. “Als chirurg weet ik dat je grote problemen niet in één keer tegelijk kunt oplossen, maar in kleinere stukjes moet knippen. Die wetenschap neem ik mee als toezichthouder naar Zorg aan Zet.”
Ruim driekwart jaar is de bestuursvoorzitter van het Laurentius Ziekenhuis nu voorzitter van onze Raad van Toezicht. De eerste maanden waren vanwege personele wisselingen nogal roerig, zegt hij. Maar onder aanvoering van directeur-bestuurder Vivian Haine staat er nu een team dat vol energie kan gaan bouwen aan de transitie van zorg en welzijn.
Om die missie te laten slagen, maakt Zorg aan Zet zelf ook een transitie door, zo heeft Luc de laatste maanden gemerkt. “We blijven een organisatie die zorg- en welzijnsorganisaties in Limburg ondersteunt met kennis en helpt bij subsidieaanvragen. Maar daarnaast claimt Zorg aan Zet steeds nadrukkelijker haar rol in de veranderopgave. In regionale netwerken ontwikkelen we ons tot een belangrijke partner. Een katalysator in het oplossen van belangrijke werkgelegenheidsvraagstukken. Als gids denken we kritisch mee en maken we zorg- en welzijnsorganisaties wegwijs in de transitie. Het Integraal Zorg Akkoord (IZA) laat er geen misverstand over bestaan: we moeten de zorg voor iedereen toegankelijk en betaalbaar houden met aandacht voor de arbeidsmarktproblematiek. Zorg aan Zet kan en wil een rol spelen in de regioplannen die in dit kader gemaakt worden.”
Omdat de opdracht van Zorg aan Zet verandert, wordt er ook een andere manier van toezicht gevraagd. “We zijn nu bezig om onze visie op toezicht opnieuw te definiëren. Naast de klassieke, toezichthoudende rol als werkgever zien we voor onszelf een belangrijke functie weggelegd als klankbord. Vanuit verschillende invalshoeken willen we kritisch meedenken over de maatschappelijke uitdaging waar we hier in Limburg samen voor staan”, zegt Luc. Met de Raad van Toezicht vergadert hij mimimaal vier keer per jaar met de directeur-bestuurder. Daarnaast gaat hij als sparringpartner regelmatig ook persoonlijk met Vivian in gesprek.
Zoals gezegd: zeker in Limburg zijn gezondheidsproblemen niet los te zien van andere knelpunten in het sociale domein. De transitie van de sector zorg en welzijn vraagt om een brede, maatschappelijke benadering. “Vanuit die gedachte hebben we in de Raad van Toezicht expertise in zorg en welzijn, onderwijs en HR bij elkaar gebracht. Drie werelden die in onderlinge samenhang de arbeidsmarkt weer in balans kunnen brengen.” Door deze nieuwe vorm van toezicht heeft de Raad van Toezicht ook minder mensen nodig. Omdat Zorg aan Zet maar een kleine organisatie is, heb ik de raad voorgesteld om het aantal toezichthouders van vijf naar drie terug te brengen”, zo besluit Luc.
